Luật di Trú - Quốc Tịch Hoa Kỳ
Ðể được trở thành công dân Hoa Kỳ, đương đơn phải hội đủ 7 điều kiện:
-
Ðiều kiện thứ nhất: đương đơn phải ít nhất là 18 tuổi.
-
Ðiều kiện thứ hai: đương đơn phải được nhập cảnh Hoa Kỳ hợp pháp theo diện thường trú nhân.
-
Ðiều kiện thứ ba: đương đơn phải cư ngụ liên tục 5 năm ở Hoa Kỳ (trường hợp chỉ cần 3 năm nếu vợ hoặc chồng của đương đơn là công dân Hoa Kỳ, và đã lập hôn thú với nhau ít nhất 3 năm).
-
Ðiều kiện thứ tư: đương đơn phải có mặt tại Hoa Kỳ ít nhất là phân nửa thời gian.
-
Ðiều kiện thứ năm: Ðương đơn phải là người tuân theo các điều luật của hiến pháp Hoa Kỳ.
-
Ðiều kiện thứ sáu: đương đơn phải bày tỏ sự hiểu biết căn bản về Anh ngữ, về lịch sử và về chính phủ Hoa Kỳ.
-
Ðiều kiện thứ bảy: đương đơn phải là người công dân tốt, có tư cách tốt.
Ðiều kiện thứ nhất: đương đơn phải 18 tuổi lúc nộp đơn (ngoại trừ đương đơn được miễn vì nghĩa vụ trong thời kỳ chiến tranh). Ngày nộp đơn nghĩa là ngày đơn quốc tịch được
Sở Di Trú nhận. Nếu đơn nộp trước ngày sinh nhật thứ 18 thì khi phỏng vấn, sĩ quan của
Sở Di Trú Hoa Kỳ sẽ tự động bác đơn.
Ðiều kiện thứ hai: là người nộp đơn phải được nhập cảnh Hoa Kỳ hợp pháp theo diện thường trú nhân. Nghĩa là chỉ có thường trú nhân mới được nộp đơn để trở thành công dân Hoa Kỳ (ngoại trừ đương đơn được miễn vì nghĩa vụ trong thời kỳ chiến tranh).
Ðiều kiện thứ ba: Đương đơn phải cư ngụ liên tục tại Hoa Kỳ 5 năm (3 năm nếu vợ hoặc chồng của đương đơn là công dân Hoa Kỳ như đã ghi ở trên). Cư ngụ liên tục có nghĩa là đương đơn phải nhận Hoa Kỳ là nơi định cư của họ. Ðể rõ hơn, cư ngụ liên tục không có nghĩa bắt buột luôn luôn phải có mặt tại Hoa Kỳ, đương đơn được quyền rời Hoa Kỳ thời gian ngắn hạn trong 5 năm thường trú, nhưng khi rời Hoa Kỳ phải có ý định trở lại Hoa Kỳ. Nếu đương đơn vắng mặt tại Hoa Kỳ liên tục từ 6 tháng cho đến 1 năm, thì sự vắng mặt đó sẽ cắt đứt sự cư ngụ liên tục tại Hoa Kỳ và đơn sẽ bị bác. Nhưng nếu đương đơn chứng minh rằng họ vẫn còn việc làm tại Hoa Kỳ, vẫn còn gia đình thân thuộc cư ngụ tại Hoa Kỳ, và trong thời gian vắng mặt Hoa Kỳ họ không làm việc ngoài Hoa Kỳ thì sự vắng mặt đó sẽ không bị cắt đứt quyền cư ngụ liên tục tại Hoa Kỳ. Nếu vắng mặt tại Hoa Kỳ liên tục từ 1 năm trở đi sẽ bị phạt và phải bắt đầu thời gian cư ngụ tại Mỹ lại 4 năm 1 ngày, sau đó mới có thể được nộp đơn lại.
Ðiều kiện thứ tư: Ðương đơn phải có mặt tại Hoa Kỳ ít nhất là phân nửa thời gian của 5 năm (3 năm nếu vợ/chồng của đương đơn là công dân Hoa Kỳ). Nếu đương đơn nộp đơn dưới trường hợp 5 năm, thì đương đơn phải có mặt tại Hoa Kỳ 30 tháng tức là 2 năm rưỡi. Nếu đương đơn nộp đơn dưới trường hợp 3 năm, thì đương đơn phải có mặt tại Hoa Kỳ 18 tháng tức là 1 năm rưỡi.
Ðiều kiện thứ năm: Ðương đơn phải là người tuân theo điều luật của hiến pháp Hoa Kỳ. Phải thề trung thành với nước Mỹ, phải đồng ý cầm súng bảo vệ nước Mỹ (hoặc được miễn vì sự tôn sùng đạo), v.v.
Ðiều kiện thứ sáu: Ðương đơn phải bày tỏ là có sự hiểu biết căn bản về Anh ngữ, về lịch sử và về chính phủ Hoa Kỳ. Ðương đơn phải biết đọc, biết viết, biết nói và hiểu được tiếng Anh hoặc được miễn. Có 2 trường hợp đương đơn được miễn Anh ngữ. Trường hợp thứ nhất là đương đơn đã trên 50 tuổi và đã là thường trú nhân trên 20 năm hoặc đã trên 55 tuổi và đã là thường trú nhân trên 15 năm. Trường hợp thứ hai đương đơn được bác sĩ chứng nhận đơn N-864 (tức là disability waiver) là đương đơn bị bịnh nên không đủ khả năng để học Anh ngữ.
Ðiều kiện thứ bảy: Ðương đơn phải là người công dân tốt, có tư cách tốt. Sau đây là những trường hợp Sở Di Trú cho là đương đơn không có tư cách tốt:
-
Thứ nhất: Những thanh thiếu niên từ 18 đến 26 tuổi phải đăng ký nghĩa vụ (selective service). Những người nào phải đăng ký nghĩa vụ mà lại không đăng ký, quá thời hạn đăng ký, sẽ bị phạt 5 năm không được nhập tịch Hoa Kỳ.
-
Thứ nhì: Bị kết án giết người;
-
Thứ ba: Bị kết án những hình tội Sở Di Trú cho là Aggravated Felony (nghĩa là đại tội) vào ngày 29 tháng 11 năm 1990 hoặc sau ngày 29 tháng 11 năm 1990, vì ngày này là ngày đạo luật IMMACT 90 (tức là đạo luật 1990) được chấp hành;
-
Thứ tư: Nếu trong thời gian 5 năm hoặc 3 năm, người nộp đơn:
a. Phạm hình tội liên quan đến tư cách tốt, hoặc:
b. Ðang lãnh tiền già (tức là tiền SSI), rời khỏi Hoa Kỳ quá một tháng mà không thông báo với sở Xã Hội, hoặc;
c. Không cấp dưỡng cho con cái (tức là child support), hoặc;
d. Ði làm mà không khai thuế, v.v...
-
Thứ năm: Phạm tội liên can đến controlled substance - thuốc phiện, cần sa, ma túy, v.v...
Ðơn nhập tịch có thể nộp trong vòng 90 ngày trước 5 năm hoặc 3 năm (nếu vợ hoặc chồng của đương đơn là công dân Hoa Kỳ như đã ghi ở trên.) Trường hợp 3 năm, người nộp đơn phải chứng minh vẫn còn sống chung với người vợ hoặc chồng là công dân Hoa Kỳ. Trường hợp nộp đơn sớm 90 ngày trước khi hội đủ 5 năm chỉ được áp dụng trong trường hợp cư trú liên tục tại Hoa Kỳ mà thôi.
Lưu ý quan trọng: Nếu thường trú nhân vắng mặt tại Hoa Kỳ trên 1 năm khi trở về Hoa Kỳ mà không có re-entry permit,
thẻ xanh sẽ bị lấy lại tại cửa nhập cảnh và sẽ bị đưa ra tòa Di Trú trục xuất.
Sở Di Trú cho rằng những người thường trú nhân này “abandonned residency” tức là đã rời bỏ Hoa Kỳ và không có ý định ở lại Hoa Kỳ nửa. Nhưng nếu thường trú nhân vắng mặt tại Hoa Kỳ trên 1 năm và dưới 2 năm, khi trở về Hoa Kỳ có re-entry permit thì có thể sẽ được cho nhập cảnh nhưng về vấn đề quốc tịch thì sẽ bị phạt 4 năm 1 ngày.
Nguyễn Ngọc Chương - Người Việt Online