Tìm hiểu Luật Di Trú: Mandamus
Trước sự kiện 9/11,
Sở Di Trú không cần phải nhận được sự trả lời chính thức của cơ quan FBI và những cơ quan chính quyền khác về việc điều tra lý lịch để quyết định những hồ sơ xin nhập tịch. Sở Di Trú điều tra lý lịch đương đơn bằng cách gửi chi tiết của đương sự cho những cơ quan chính quyền và nếu Sở Di Trú không nhận được những chi tiết bất lợi về đương sự sau một thời gian nhất định, thì Sở Di Trú sẽ cho là đương đơn không có những chi tiết bất lợi và Sở Di Trú có thể tiếp tục giải quyết hồ sơ đó. Nghĩa là
Sở Di Trú gửi chi tiết cho cơ quan FBI và nếu Sở Di Trú không nhận được bất cứ chi tiết hoặc thông báo gì của cơ quan FBI sau 120 ngày thì Sở Di Trú sẽ cho rằng đương sự không có lý lịch xấu và Sở Di Trú sẽ chấp thuận hồ sơ xin nhập tịch của đương sự.
Tìm hiểu Luật Di Trú: Mandamus (Ảnh: minh họa - Nguồn: Người Việt Online)
Nhưng sau sự kiện 9/11, Sở Di Trú thay đổi chính sách. Sở Di Trú lập ra một thủ tục mới là phải có sự trả lời chính thức của cơ quan FBI thì Sở Di Trú mới được quyết định những hồ sơ xin nhập tịch. Vì thủ tục mới này, có những hồ sơ xin nhập tịch đã phải đợi quá 2 năm mà vẫn chưa được giải quyết vì Sở Di Trú chưa nhận được sự trả lời của cơ quan FBI. Vì lý do đó, có rất nhiều vụ kiện ở những tòa án liên bang yêu cầu tòa án liên bang ra lệnh cho
Sở Di Trú Hoa Kỳ phải giải quyết hồ sơ xin quốc tịch của họ vì đã quá 120 ngày sau khi phỏng vấn mà vẫn chưa được Sở Di Trú Hoa Kỳ quyết định về hồ sơ đó.
Ðiều kiện 120 ngày là do điều luật 336(b) của
Bộ Luật Di Trú, nói rằng nếu Sở Di Trú Hoa Kỳ không giải quyết hồ sơ xin nhập tịch đã quá 120 ngày sau khi phỏng vấn đương sự, đương sự có quyền làm đơn lên tòa án liên bang và tòa án liên bang có quyền giải quyết hồ sơ đó hoặc trả lại cho Sở Di Trú Hoa Kỳ để cơ quan đó giải quyết theo lệnh của tòa. Vì tỷ số hồ sơ kiện Sở Di Trú Hoa Kỳ cao đáng kể, Sở Di Trú Hoa Kỳ đã thông tin rằng họ sẽ không xúc tiến mau lẹ sự điều tra lý lịch cho những hồ sơ kiện đó nữa và yêu Văn Phòng Luật Sư Hoa Kỳ mạnh dạn biện hộ cho Sở Di Trú Hoa Kỳ. Nói là nói như vậy, nhưng luật vẫn là luật. Lời tuyên bố đó thật sự ra có lợi cho những hồ sơ kiện ở những tòa án liên bang về vấn đề hồ sơ quốc tịch đã quá 120 ngày. Vì theo điều luật 336(b) của bộ luật di trú thì tòa án liên bang có quyền giải quyết hoặc trả lại cho Sở Di Trú Hoa Kỳ để giải quyết cấp tốc theo chỉ định của tòa. Nếu Sở Di Trú Hoa Kỳ tuyên bố rằng họ sẽ không chịu giải quyết cấp tốc cho những hồ sơ đó thì đó là một lý do chính đáng để luật sư của đương đơn có thể yêu cầu tòa án liên bang tự giải quyết hồ sơ đó và khỏi phải trả hồ sơ về cho
Sở Di Trú Hoa Kỳ.
Theo: LS Nguyễn Ngọc Chương - Người Việt Online