Điều không vui trong năm 2012 khi thấy số đông người bị trục xuất và luật SB1070 của tiểu bang Arizona được tán thành (luật này bắt buộc người ngoại quốc trên 14 tuổi nếu cư ngụ ở tiểu bang này trên 30 ngày phải thông báo chính quyền địa phương và phải luôn luôn mang theo giấy tờ hợp pháp). Nhưng năm 2012 không chỉ có những tin không vui. Chương trình Tạm Hoãn Thi Hành (Lệnh Trục Xuất) Cho Những Người Đến (Mỹ) Từ Thơ Ấu (tức Deferred Action for Childhood Arrivals program) đã bắt đầu thực hiện và trên 100,000 ngàn người không có giấy tờ hợp lệ nộp đơn đã được chấp thuận.
Tuy nhiên, cho đến nay, việc ban hành
luật di trú liên bang ở quốc hội vẫn chưa có dấu hiệu khả quan. Một số dự luật bị bác bỏ và một số dự luật thành hình. Những vấn đề gì sẽ xảy ra trong năm mới 2013? Chúng ta chỉ có thể chờ và theo dõi. Theo một chuyên gia quan tâm về
di trú, sau đây là năm việc thắng lợi cho người di dân trong năm 2012:
1.
Chương Trình Tạm Hoãn Thi Hành (Lệnh Trục Xuất) những người đến (Mỹ) từ thơ ấu: Chương trình này tạm hoãn lệnh thi hành trục xuất hai năm cho những người
nhập cảnh Hoa Kỳ khi còn bé nhỏ. Nhờ việc tái cử của Tổng Thống
Obama, những trẻ em không có giấy tờ hợp lệ bây giờ có thể nộp đơn xin chương trình này mà không còn sợ bị trục xuất. Theo những lời Tổng Thống nói, ông sẽ thực sự quan tâm đến việc cải tổ di trú một cách rõ rệt trong năm 2013.
2.
Điều tra trại tập trung Florida: Một số nhà hoạt động tích cực trong lãnh vực
di trú đã rất ngạc nhiên khi được biết rằng có quá nhiều di dân đã bị trục xuất từ Trung Tâm Chuyển Tiếp Broward ở miền Nam tiểu bang Florida. Thêm vào đó, họ khám phá rằng hàng chục người bị giam giữ đã không được cung cấp việc điều trị y tế hoặc việc tiến hành thủ tục không theo đúng những điều lệ của
Sở di trú USCIS.
3. Dự luật ước mơ tiểu bang Maryland được thông qua bởi cử tri: Dự Luật Ước Mơ của tiểu bang Maryland được phổ biến đến cử tri Maryland trong suốt thời gian trước cuộc bầu cử toàn quốc vào ngày 4 Tháng 11 năm 2012. Dự luật này đã được thông qua với tỷ lệ 58.3% ủng hộ và 41.3% không tán đồng. Kết quả này đã giúp cho Maryland trở thành tiểu bang đầu tiên thực hiện việc dùng phiếu cử tri thông qua luật giúp tiền học phí tiểu bang cho những sinh viên bất hợp pháp. Sau đó, những tiểu bang Utah, Washington, Oklahoma, Illinois, Kansas, New Mexico, Nebraska và Connecticut cũng đã cung cấp tiền học phí của tiểu bang cho những học sinh không có giấy tờ hợp lệ.
4. Luật tiểu bang ủng hộ di dân: Thay vì chờ chính quyền liên bang thông qua luật mới, một số tiểu bang đã bảo trợ việc thi hành những đạo luật của riêng tiểu bang để giúp đỡ người di dân. Thí dụ, cư dân tiểu bang Florida đã kiện tiểu bang và có thể có tiền học phí của tiểu bang dành cho những đứa trẻ sinh ở Mỹ nhưng cha mẹ là kiều dân bất hợp pháp.
5. Tiền Học Bổng: Trường Đại học UC Berkley ở California loan báo rằng một triệu mỹ kim quỹ học bổng sẽ được dành cho những sinh viên ngoại quốc bất hợp pháp. Quỹ này dự trù giúp cho khoảng 200 sinh viên không có giấy tờ hợp lệ đã theo học tại đại học Berkley, nhưng họ vẫn chưa thể hợp lệ xin quỹ trợ cấp giáo dục liên bang (tức National Financial Aid). Tương tự, các sinh viên sống bất hợp pháp ở California sẽ sớm được tiền trợ cấp giáo dục của tiểu bang qua Đạo Luật Ước Mơ California (tức California Dream Act).
Ngược với năm điều tốt đẹp về di trú trong năm 2012, chúng ta cũng có năm sự việc di trú thất bại như sau:
1. Người di dân không còn tin vào sự thay đổi. Với số lượng người bị trục xuất, Dự luật Ước Mơ không thành hình, không có cải tổ di trú, luật SB1070 khắt khe và những luật tương tự cùng với chương trình Tạm Hoãn Thi Hành (Lệnh Trục Xuất) vẫn chỉ là tạm thời. Nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng Thống Obama vẫn chưa mang lại nhiều hy vọng cho những người hoạt động về lãnh vực di trú. Bao nhiêu người sẽ bị trục xuất trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Obama? Tổng Thống sẽ quan tâm bao nhiêu về việc cải tổ di trú trong bốn năm nữa?
2. Ghi nhận việc trục xuất trong năm 2012. Số người trục xuất năm 2012: Hơn 400,000 người. Nhưng ghi nhận khác lại nói rằng số người bị trục xuất trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Obama là hơn 1 triệu 500 ngàn người. Thật khó có thể thống nhất hai số liệu này với những công bố của Tổng Thống Obama về việc cải tổ di trú.
3. Truyền Thông Chính Thống làm hỏng chương trình dành cho Giới Trẻ Di Dân bằng những phúc trình không hoàn chỉnh và không chính xác.
4. Không có những kế hoạch vững chắc cho Chương trình Cải Tổ Di Trú Toàn Diện trong năm 2013: Vẫn chưa có những hình thức quan tâm chính thức hoặc thiết kế nào cho hồ sơ Cải Tổ Di Trú Toàn Diện sẽ ra sao trong năm 2013.
5.
Dự Luật STEM thất bại: Theo dự trù, dự luật này sẽ bỏ đi chương trình Chiếu Khán (
Visa) Xổ Số và sử dụng 50,000 chiếu khán cho những đương đơn có bằng cấp cao từ các trường đại học ở Hoa Kỳ trong các lãnh vực về Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học.
Như thường lệ, chúng tôi sẽ thông báo đến quý vị những thay đổi mới nhất về luật di trú sau.